Türkiye Büyükelçisi: "Asker gönderen 4. büyük güç olarak Türkiye'nin Kore'nin özgürlüğünün korunmasına büyük katkısı var"

25 Haziran Savaşı'nın 70. yıldönümü dolayısıyla, 25 Haziran'da Seul'un Jung-gu, Jangchung-dong bölgesinde bulunan Türkiye Büyükelçiliği'nde Dong-A Ilbo gazetesine verdiği bir röportajda, Büyükelçi Salih Murat Tamer, birçok katılımcı ülke arasında yalnızca Türkiye'nin "kardeş ülke" olarak anılma sebeplerini açıkladı.

Vatanseverler ve Gazi İşleri Bakanlığına göre, toplam 21,212 askerden oluşan bir birlik gönderen Türkiye, 16 Birleşmiş Milletler katılımcı ülkesi arasında en yüksek dördüncü sayıda asker gönderen ülke oldu. Savaşta, 996 Türk askeri hayatını kaybetti veya kayboldu, 1,155 asker yaralandı, 244 asker ise esir alındı. Türkiye, katılımcı ülkeler arasında en çok kayıp veren üçüncü ülke olarak kaydedildi.

Daha önce Türkiye’nin Kuveyt Büyükelçisi ve Ukrayna’daki Odessa Başkonsolosu gibi görevlerde bulunan Büyükelçi Salih Murat Tamer geçtiğimiz yıl Kore'ye atandı. Kendisi ile yapılan röportajdan kesitler aşağıdadır:

"İkinci Dünya Savaşı'nın sonrasında dünya büyük sınamalarla karşı karşıya kaldı. Çin ve Rusya, Kore’de bir komünist diktatörlük kurmaya çalışıyordu. Bu nedenle Türkiye, Kore’ye asker göndererek Kore’de demokrasi ve özgürlüğün korunmasına önemli bir katkı sağlanmıştır. Öte yandan, Kore ve Türkiye ilişkilerinin tarihi 70-80 yıl değil 1.500 yıl öncesine uzanır. Hatta geçmişte (Goguryeo ve Silla Krallığı dönemlerinde) Türkler ve Koreliler savaşlarda aynı tarafta yer almışlardır."

"Geçtiğimiz günlerde Kore Savaşı'nın patlak verdiği dönemde 8 yaşında olan bir Koreli ile tanıştım. Kendisi bana o dönemde Koreli çocukların özellikle Türk ve Amerikan askerlerini çok sevdiğini çünkü onların çocuklarla sık sık konuştuklarını ve onlara hediyeler verdiklerini söyledi. İki ülke arasında yaklaşık 8 bin kilometre mesafe olmasına rağmen kültürel benzerlikler nedeniyle, Türk askerlerinin Kore'ye iyi uyum sağladıkları söyleniyor. Türk askerlerinin Kore Savaşı'nda sadece savaşmadıklarını aynı zamanda Korelilerle samimi bir gönül bağı kurduklarını düşünüyorum. Türk askerlerinin Suwon'da 'Ankara Okulu'nu inşa etmeleri ve ateşkesten sonra uzun bir süre 1971'e kadar Kore'de kalışları da bunu gösteriyor."

(Türk askerleri, savaş sırasında 'Ankara Okulu'nu inşa etmiş ve 10 yıl boyunca yaklaşık 640 Kore savaş yetimine bakım sağlamıştır.)

"Kumyangjang-ni Muharebesi, bu noktada önemli bir örnektir. 1951 yılında, Çin ordusu tarafından işgal edilen Gyeonggi vilayetinin Yongin şehrindeki Kumyangjang-ni, büyük bir fedakarlık gösteren Türk askerinin göğüs göğüse çarpışmasıyla işgalden kurtarıldı. Bu muharebe kaybedilse savaş kaybedilebilirdi. Türk askerinin zaferi, o zamana kadar geri çekilen BM güçleri için bir dönüm noktası oldu ve karşı taarruz başladı.

(Bu savaştaki başarılarından dolayı Türk askerleri, Kore ve Amerika hükümetleri tarafından Üstün Birlik Madalyasıyla ödüllendirilmiştir. Geçtiğimiz ay, Vatanseverler ve Gazi İşleri Bakanlığı, bu bölgeyi 'Türkiye Yolu' olarak ilan etmiştir.)

"Kore Vatanseverler ve Gazi İşleri Bakanlığı Türk gazilerini unutmadı, onlara teşekkürlerimi iletiyorum. Yıllık davet programı kapsamında Türk Kore Savaşı gazileri Temmuz ayında Kore’de ağırlanacak. Çoğu 90 yaşını geçmiş olsa da, Türk gazileri Kore'yi ikinci bir vatan gibi görüyorlar ve ziyarete çok istekliler. Geçtiğimiz yıl Busan'daki Birleşmiş Milletler Anıt Mezarlığını ziyaret ettiler ve yıllar geçse bile savaşın anısı hala canlı olduğunu söyleyerek arkadaşlarının mezar taşlarına dokundular. Savaşı deneyimlememiş olan bizim neslimizin onların hissiyatını anlaması hayli zor.”

“Bunun dışında Kore Savaşını anlatan bir film gösterimi düzenlenecek ve Osmanlı İmparatorluğu döneminde kurulan ve 'dünyanın ilk askeri bando topluluğu' olarak bilinen Türk Ordusu 'Mehter' takımı Busan ve Chungcheongnam’daki Gyeryong'da konserler verecek. Mehter takımının Seul'de de konser verebilmesi için şu anda görüşmeler yapılıyor. Bu yıl aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 100. yıl dönümü de kutlanacak. 'Ankara Okulu' mezunu olan Korelilerle iletişim halindeyiz ve onları bu yılki anma etkinliğine davet etmeyi planlıyoruz.”

“Kore'ye tayinimden bu yana çok mutluyum. Zaten önceden de Kore'yi çok sevdiğim için ilk günlerden itibaren kendi evimdeymiş gibi hissediyorum. Çevremdeki insanlar da Kore'ye tayin olduğumda beni kıskandılar. Önceki gün 7-8 ülkenin Büyükelçilerinin bir araya geldiği bir toplantıda Koreli yetkililer beni "kardeş ülke" olarak özellikle kucakladılar. Böyle durumlar sık sık yaşanıyor ve içtenlikle gurur duyuyorum. Türkiye’deki Kore Büyükelçisi de zaman zaman böyle özel muamele gördüğünü söylüyorlar.”

“Türkiye'de restoranların önünde sıra beklemek gibi bir alışkanlık yoktu, ama son zamanlarda sadece Kore restoranlarının önünde kuyruklar oluşmaya başladı. Kızımın doğum günü teması 'Blackpink' oldu. Şu anda sadece Türkiye değil, dünyanın her yerinde Hallyu (Kore dalgası) çılgınlığı yaşanıyor."

"Eşim Ukraynalı. Ailevi bağlarının yanı sıra Rusya'nın Ukrayna'yı işgal edip insanların özgürlüğünü elinden alması açıkça yanlış bir durumdur. Uluslararası hukuka göre herkesin Ukrayna'yı desteklemesi gerektiği açıktır. Ukrayna'da sık sık gittiğimiz kafeler, restoranlar, arkadaşlarımızın evleri tamamen yıkılmış durumda. İronik olan şu ki, sokakta oynayan çocuklar bile hava araçlarının seslerini dinleyerek kendi mahallelerinin bombalanıp bombalanmadığını veya başka bir bölgeye doğru gittiğini anlayabiliyorlar. Bu çok üzücü bir durum."

"Kore de Çin'e karşı yaptırımlara katılma baskısı altında, ancak bu konu, Çin ile olan tarihi yakın ilişkiler ve Çin pazarı gibi faktörleri göz önünde bulundurulduğunda, kolayca karar verilebilecek bir konu değil. Rusya'nın işgali açıkça yanlıştır, ancak Türkiye'nin Rusya ile ilişkileri de benzer bir durumu görmek mümkündür."

"Henüz bina inşa aşamasına gelinmedi, temizlik ve tespit sürecindeyiz. Gelecekte inşaat aşamasında yardıma ihtiyaç duyulursa Kore'den inşaat mühendisi ekibi gönderilmesi talebi de düşünülebilir. Şu anda henüz o aşamada değiliz. Bununla birlikte, zarar gören bölgelerde bile seçim sandığı kurulmasını sağlayacak bir ilerleme kaydedildi. Ayrıca, Kore hükümeti ve sivil toplum kuruluşları tarafından depremzedeler için konteyner köyleri inşa ediliyor. Depremden hemen sonra çadırlarda yaşayan depremzedeler şimdi konteynerlerde kalma imkanına sahip."

(Geçen ay Türkiye'nin başkenti Ankara'da ASTOP adlı bir dernek, Türkiye’deki Büyükelçilikler arasında sadece Kore Büyükelçisine deprem felaketi yardım etkinlikleri için teşekkür plaketi verdi.)

https://www.donga.com/news/Inter/article/all/20230530/119548818/1